اتصال به سرچشمه ناب رضوی از دریچه سینمای مستند
ارادت به امام هشتم(ع) در دل تک‌تک مردمان ایران زمین موج می‌زند و این شیفتگی وصف‌نشدنی آنان را را از دور و نزدیک به بارگاه ملکوتی این امام همام متصل می‌کند. در این بین، به تصویر کشیدن زیبایی امر زیارت از دریچه دوربین مستندسازان کشور، می‌تواند دنیایی متفاوت از آنچه در حریم حضرت دوست می‌بینیم و می‌شنویم پیش روی ما بگذارد.
1397/12/12 يكشنبه
بی‌شک همراه شدن با کاروان‌های زائران پیاده، آشنا شدن با مردمانی که آرزوی زیارت حرم مطهر رضوی در دل‌های‌شان سال‌هاست خانه کرده است و شنیدن روایت‌های دردمندانی که هیچ‌گاه امیدشان را به عنایت غریب الغربا(ع) از دست نداده‌اند، جذابیت خاصی دارد. نخستین جشنواره فیلم مستند بهشت» کوششی در این حوزه بود که به همت مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی و همکاری تعدادی از نهادهای فرهنگی کشور از جمله پردیس سینمایی هویزه مشهد در سال 1397 رقم خورد. در این مجال گذری می‌کنیم بر آنچه در این رویداد هنری در طول پاییز و زمستان سال جاری گذشت.
زیارت در قاب دوربین مستندسازان
مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی نخستین جشنواره فیلم مستند بهشت را با موضوع زیارت حرم امام رضا(ع) در راستای اهداف فرهنگی خود مبنی بر پاس‌داری از میراث هنر اسلامی، توسعه فرهنگ رضوی و تبیین رابطه مردم و اهل بیت(ع) در میان مجاوران و زائران این آستان مقدس برگزار کرد. به عبارتی مجموعه قصه‌ها، حالات، توسلات و روایت سلوک زائرین حرم امام رضا(ع) اعم از تاریخ، شخصیت‌ها، آیین‌ها، انگاره‌ها، آداب و رسوم، عرف و عادات، جشن‌ها و سوگواره‌های مرتبط با امر زیارت حریم رضوی سوژه مستندسازان جشنواره قرار گرفت. مسعود زارعیان دبیر این جشنواره ابراز می‌کند: سینمای مستند ارزشمند است چرا که از مسیر پرداخت خلاقانه امر واقع، حقیقت را جست‌وجو می‌کند. همان که سید مرتضی آوینی درک کرده بود، یعنی سینما به مثابه تجربه هنری با حقیقت نسبت دارد. هنرمند در سینمای مستند فرصت می‌یابد تا با تصرف در جوهر تکنیک به مرتبه‌ای از استعلاء و تعالی برسد و مخاطبش را در تجربه و دریافتش از حقیقت شریک کند». این جشنواره در اولین گام خود از روند معمول جشنواره‌‌های سینمایی فاصله گرفت و با رویکرد آموزشی و حمایتی توانست چهار دوره کارگاه تخصصی را با حضور 140 هنرمند و دعوت از استادان برجسته این حوزه در مشهد برگزار کند تا بستر فعالیت مستندسازان و شناخت استعدادهای تازه در این عرصه فراهم شود.
از آموزش تا تولید اثر
تلفن همراهش در دستش بود و دنبال سه پسر نوجوان بازیگوش می‌رفت. آنان به امید گرفتن کبوتری به حرم مطهر رضوی آمده بودند تا آن را بگیرند و به نیت آزادی برادر بزرگتر زندانی‌شان ببرند. به‌آفرین عزیزی از جمله هنرمندان شرکت‌کننده در کارگاه‌های جشنواره مستند بهشت در مشهد است. او با ساخت فیلم گریز» در یکی از این کارگاه‌ها توانست تندیس بهترین مستند موبایلی این دوره جشنواره را دریافت کند. عزیزی که فارغ‌التحصیل کارگردانی و اهل تهران است، پیدا کردن سوژه این فیلم را از لطف حضرت رضا(ع) می‌داند و می‌گوید: این جشنواره را جز نور نمی‌بینم، چرا که حضور در آن در حال روحی و اعتقاداتم اثر بسیاری گذاشت». او همچنین با بیان اینکه بیشتر در حوزه سینمای داستانی فعالیت کرده است، می‌افزاید: حضورم در این جشنواره موجب شد تا نگاهم نسبت به سینمای مستند به‌ویژه حوزه دینی آن جدی‌تر شود. چرا که مستند بر روی ذهنیت دینی و اعتقادی مردم به خصوص جوانان اثرگذار است». 22 سال بود بنا به دلایلی به صحن و سرای رضوی مشرف نشده بود تا اینکه برای شرکت در یکی از کارگاه‌های چند روزه جشنواره بهشت میهمان مشهد شد. وقتی فهمید باید فیلمی در حرم مطهر امام هشتم(ع) بسازد، سوژه‌ای بهتر از خودش ندید. محمدعلی سهیلی از مستندسازان خراسانی است که فیلم منفی 22» را در کارگاه جشنواره تولید کرد. او بیان می‌کند: برگزاری چنین کارگاه‌هایی امکان تولید اثر را برای مستندسازان در حرم مطهر رضوی فراهم کرد و حتی به آنان انگیزه ادامه کار داد». علاوه بر برپایی دو کارگاه پنج روزه مستندسازی در مسیر زیارت» و تجربه دینی در فیلم مستند» و کارگاه دو روزه مستندسازی با تلفن همراه ویژه عکاسان»، کارگاه مستندسازی با تلفن همراه ویژه نوجوانان با همکاری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خراسان رضوی در طول این جشنواره برگزار شد.
همراه با راویان حقیقت
مستندسازان و علاقه‌مندان عرصه مستند در سالن شماره پنج پردیس سینمایی هویزه نشسته‌اند و فیلم‌های بخش مسابقه جشنواره مستند بهشت را با دقت خاصی نگاه می‌کنند. فیلم رازهای سرزمین من» با نمایش عکس‌ها و تصویرهای سیاه و سفید و صدای داریوش فرهنگ به عنوان راوی، تماشاگران را به گذشته‌های دور می‌برد و وقایعی تاریخی به توب بستن حرم مطهر رضوی توسط روس‌های تزاری را برای آنان روایت می‌کند. فیلم بردیا» از آرزوی خدیجه می‌گوید. بانویی شمالی که ده سالی است با همسرش مسیرهای بسیاری را رفته اما ناامید به خانه برگشته است. او به زیارت حضرت رضا(ع) مشرف میشود و به عنایت این امام همام دل می‌بندد و سرانجام نوید تولد بردیا آرزویش را برآورده می‌کند و رنگ و بوی دیگری به زندگی مشترکش می‌بخشد، چرا که اکنون او مادر پسری نوپا است.
اکران فیلم‌های جشنواره مستند بهشت در چهار بخش مسابقه، خارج از مسابقه، کارگاهی و نمایش ویژه از 7 تا 9 اسفند ماه در سینما هویزه صورت گرفت. جواد سلمان‌نژاد یکی از دو کارگردان فیلم طلب» با اشاره به داستان این فیلم می‌گوید: توجه به مسائل دینی و مقوله زیارت با ابزار هنر به‌ویژه فیلم که از تأثیرگذارترین ابزارهای هنری است، اثر بیشتری بر مخاطبان می‌گذارد». این مستندساز اهل سیستان و بلوچستان که فیلمش به بخش مسابقه راه یافته بود، ادامه می‌دهد: امیدوارم برگزاری این جشنواره تداوم یابد. هر چه تجربه یک جشنواره افزایش یابد بر روی کیفیت آن جشنواره و شناخته‌تر شدنش اثر بیشتری می‌گذارد». همچنین محمد حسن مولایی سازنده فیلم تیمم» و تهیه‌کننده فیلم تاکسی حرم» که هر دو فیلم در بخش کارگاهی جشنواره بهشت به نمایش درآمد، بیان می‌کند: برپایی کارگاه با رویکرد تولید اثر در حاشیه برگزاری این جشنواره ستودنی است. آشنایی و تبادل نظر مستندسازان با یکدیگر در چنین برنامه‌هایی در ارتقای هنر آنان اثرگذار است». همچنین در حاشیه اکران فیلم‌ها، دو کارگاه تخصصی با حضور محمدرضا اصلانی مستندساز پیش‌کسوت و مهدی اسدی مستندساز باسابقه کشور نهم اسفند ماه در این سینما برگزار شد.
گام آخر
شور و شوق خاصی در سالن شماره یک پردیس سینمایی هویزه حکم‌فرما بود. صندلی‌ها پر می‌شدند و بر تعداد دوستداران حوزه فیلم مستند کشور افزوده می‌شد. سرانجام زمان موعود فرا رسید و آیین پایانی نخستین جشنواره فیلم مستند بهشت با حضور جمعی از مدیران فرهنگی خراسان رضوی، مستندسازان کشور و اهل هنر آغاز شد. شنیدن نوای تربت‌جامی زنده‌یاد ابراهیم شریف‌زاده و تصویرهایی از زائران پیاده حرم رضوی، دل حاضران را به جای دیگری پرواز داد. از سوی دیگر شنیدن سخنان محمدعلی چمی‌گو مدیر عامل مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی و مسعود زارعیان دبیر جشنواره، مخاطبان حاضر را با چگونگی برگزاری جشنواره بهشت بیشتر آشنا کرد. در این بین، برپایی این مراسم مجالی برای تقدیر از مرتضی شعبانی مستندساز جبهه مقاومت با حضور خانواده علی شارژی شهید مدافع حرم، تجلیل از محمدمهدی خالقی و محسن اسلام‌زاده مستندسازان جبهه انقلاب اسلامی و همچنین استاد محمدرضا اصلانی شد. حال و هوای معرفی چهار اثر شایسته تقدیر و یک برگزیده در بخش کارگاهی، بهترین کارگردانی و بهترین مستند موبایلی در بخش مسابقه هم خالی از لطف نبود. اما یکی از زیباترین لحظات این مراسم با نمایش بهترین فیلم جشنواره یعنی سلام بر علی پسر موسی» اثری به کارگردانی امین قدمی و تهیه‌کنندگی وحید چاووش رقم خورد. آنان جایزه فیلم‌شان را به غلام صوفی اهدا کردند که قهرمان مستندشان بود. چوپانی که ارادتش به امام هشتم(ع) و زائران پیاده حریم حضرت دوست مثال‌نزدنی بود. قرار شد او این جایزه نقدی را صرف میزبانی از این زائران دهه آخر صفر کند. لحظات پایانی مراسم نیز با اهدای پنج سیمرغ بلورین سید محمود رضوی تهیه‌کننده سینما از جشنواره بین‌المللی فیلم فجر به موزه حرم مطهر امام هشتم(ع) به بهترین شکل ممکن سپری شد تا حاضران به تماشای نمایش ویژه فیلم ماجرای نیم‌روز، رد خون» از آثار این تهیه‌کننده نام‌دار کشور در شامگاه دهم اسفند بنشینند.
گزارشگر: آرزو مستأجر حقیقی
«فاطمیون» با سه اثر به بخش منتخب جشنواره سینما حقیقت راه یافت
فیلم مستند "مرهم" به بخش آوینی سیزدهمین جشنواره سینماحقیقت راه یافت
جشنواره ,فیلم ,مستند ,رضوی ,ع ,حرم ,در این ,حرم مطهر ,این جشنواره ,فیلم مستند ,مستند بهشت ,پردیس سینمایی هویزه ,بهترین مستند موبایلی ,فیلم مستند بهشت»
درباره این سایت